Ndinaya
- Ịdabere na teknụzụ dijitalụ na -emebi ezigbo njikọ ndị mmadụ na -ekerịta
- Ị addictionụbiga ahụ ókè na ịdabere na teknụzụ nwere ike iduga ekwesịghị ntụkwasị obi
- Ịkpa ókè bụ isi ihe na -ejikwa teknụzụ na mgbasa ozi mmekọrịta
- Debe mmekọrịta gị na ịntanetị na ndị ọzọ opekata mpe
- Kwụsị ikpeazụ
Ụdị nke ọhụrụ Diagnostic Statistical Manual of Mental Health (DSM) nwere aha ọhụrụ maka ihe anyị marala nwa oge. DSM-5 nwere nyocha nke "Nsogbu Ịntanetị Ịntanetị". Enwere mmụba ndị ọzọ na nke a na -atụle maka mgbakwunye na ndezigharị ọzọ dịka Social Media na riri Ngwaọrụ Dijitalụ.
Dị ka onye ndụmọdụ di na nwunye, ahụrụ m na iji ngwa dijitalụ eme ihe ebe niile ghọrọ ihe kpatara nkwụsị n'etiti ndị di na nwunye na ezinụlọ. Kedu ụdị njikọ bara uru ma ọ bụ mmekọrịta dị mkpa ị nwere ike ịzụlite mgbe ngwaọrụ dijitalụ na -ewepụta oge na nlebara anya gị? Otu onye ahịa kpọrọ social media "vampire na-a timeụ oge." Echere m na nke ahụ bụ nkọwa dabara adaba maka iji teknụzụ emebiga ihe ókè. Ọ bụghị ihe ijuanya mere ndị mmadụ na -eji enwekarị nrụgide na nrụgide maka oge; ọ dị ka enweghị awa zuru ezu n'ụbọchị iji mee ihe niile ha kwesịrị ime maka onwe ha na ọrụ ha, ma ya fọdụkwa ezinụlọ. Kedu ka ha ga -esi nweta oge iji jikọọ onwe ha n'ụdị ọ bụla nwere isi?
Ịdabere na teknụzụ dijitalụ na -emebi ezigbo njikọ ndị mmadụ na -ekerịta
Mgbe ọ nọdụrụ ọdụ na -ebugharị vidiyo ma ọ bụ na -egwu egwuregwu ma ọ nọ na Facebook na ekwentị ya, ha nwere ike nọrọ ọtụtụ kilomita n'echiche na ebumnuche ọbụlagodi mgbe ha na -anọkọ n'otu ọnụ ụlọ. Cheedị ohere ndị furu efu iji jikọọ onwe gị! Ha na -enwe mkparịta ụka ole na ole, na -eme atụmatụ ole na ole iwepụta oge ọnụ na awa abụọ ọ nwere ike bụrụ na ha na -akpachi anya ma ọ bụ na -enwe mmekọahụ bụ ejiri teknụzụ na oge ha nọrọ na ngwaọrụ dijitalụ. N'oge na -adịbeghị anya mụ na nwunye m na -eri nri n'ụlọ oriri na ọ andụ andụ wee hụ otu ezinụlọ dum nọ na tebụl ọzọ ka onye ọ bụla nọ na nnọkọ ahụ na -ele ekwe ntị ha. Emechara m mee ya. Ruo ihe dị ka nkeji iri na ise, e kwughị otu okwu n'etiti ha. Nke a bụ ihe ncheta dị mwute maka m etu ịdabere na teknụzụ dijitalụ si agbasa ebe niile na ezinụlọ.
Ị addictionụbiga ahụ ókè na ịdabere na teknụzụ nwere ike iduga ekwesịghị ntụkwasị obi
N'ọgwụgwụ nke ụdịdị dị iche iche bụ ihe riri ahụ, mana enwere ọkwa niile nke iji ya emebiga ihe ókè gụnyere ekwesịghị ntụkwasị obi. Ojiji teknụzụ a sokwa mee ka ịrị elu ụdị ekweghị ekwe ọhụrụ pụta. Ama na mbadamba na -eme ka ọ dịrị ya mfe inwe mkparịta ụka onwe onye site na nkata na izi ozi nkeonwe. Otu onye nwere ike jikọọ na ndị ọzọ wee nwee njikọ mmetụta uche, nkata mmekọahụ, lelee ihe na -akpali agụụ mmekọahụ ma ọ bụ igwefoto mmekọahụ dị n'ime ụkwụ abụọ nke onye ibe ha nọ ebe ahụ. Ọ na -ewute m na m matara ugboro ole nke a mere na ndị di na nwunye bịara ịhụ m n'etiti nsogbu mmekọrịta. Naanị ihe ọ ga -eme bụ pịa na njikọ sitere n'aka onye ọrụ na -achọ ịmata ihe wee gbadaa oghere oke bekee nke njikọ Internetntanetị nke nwere ike mechaa mepụta ụwa efu na ntanetị ebe ihe ọ bụla na ihe niile dịịrị ha. Ihe egwu dị na ya bụ na nke a na -atụgharị bụrụ ihe riri ahụ nke na -eburu akparamagwa niile; nzuzo, ịgha ụgha, ịghọ aghụghọ na onye nwere ahụ riri ahụ na -aga ogologo oge ọ bụla ha chọrọ iji nweta “ndozi” ha.
Ka anyị na -adaberekwu na teknụzụ maka ọrụ na enyemaka onwe onye, enwere azịza maka ndị na -atụkwasịkarị obi? Ekwenyere m na ọ dị. Dịka ndụmọdụ mmekọrịta, ana m akwado ka etisasị na mgbasa ozi mmekọrịta ọkachasị mgbe ụfọdụ “detox dijitalụ” nke achọpụtara na ọ bara uru maka ndị mmadụ n'otu n'otu na ndị di na nwunye chere na ha na -etinye oge dị ukwuu na ngwaọrụ na teknụzụ.
Ịkpa ókè bụ isi ihe na -ejikwa teknụzụ na mgbasa ozi mmekọrịta
Dị ka ọ dị n'ọtụtụ ihe ndị na -eri ahụ, ịghara ịkpa oke ma ọ bụ imeru ihe n'ókè bụ isi ihe na -achịkwa teknụzụ na mgbasa ozi mmekọrịta. Ụfọdụ na -ahụ na ọ ga -ekwe omume izere mkpụmkpụ na mkpirisi mkpirisi, yabụ a na -atụ aro detox dijitalụ n'usoro nhazi. Isiokwu ahụ ga -ezere iji igwe mgbasa ozi na ngwaọrụ, na -etinye onwe ha na mmekọrịta onwe onye bara uru na ndị mmekọ ha na ndị ezinụlọ. Nkwupụta ndị ahịa laghachiri na ha na -enwe ahụ ọfụma na enweghị nchekasị mgbe oge mbido nsị, ọ na -ejukwa ha anya ihe ha nwere ike mezuo na -ejighị ngwaọrụ na teknụzụ dijitalụ. Ndị di na nwunye na -eso ndụmọdụ ndụmọdụ mmekọrịta a na -enwe ike inwe mmekọrịta karịa ibe ha wee nọrọ oge ahụ "achọtara" na ibe ha na ụmụ ha. Ha na-alaghachikarị n'iji ngwaọrụ ha emechaa nhicha ahụ site na mmata ọhụrụ banyere mmetụta adịghị mma ojiji nke ngwaọrụ ndị a nwere ike inwe na mmekọrịta ha na mmekọrịta ụwa n'ezie.
Debe mmekọrịta gị na ịntanetị na ndị ọzọ opekata mpe
Maka ndị ọzọ na -eji ngwaọrụ emebiga ihe ókè, a na m adụ ha ọdụ ka ha kpachara anya maka ị ofụbiga mmanya ókè na idobe mmekọrịta ha na ndị ọzọ na ntanetị ma ọ dịkarịa ala tinye uche na ọysụ na ọ funụ nke inwe onye mmekọ hụrụ n'anya ma na -ege ntị. Ana m adụ ọdụ ka ha na -emekọ ihe ọnụ, ime ncheta, ịnọ na ndị mmekọ ha ugbu a.
Kwụsị ikpeazụ
Ọ dị mkpa ijikọ n'ụzọ mmetụta uche na ịzụlite mmekọrịta anụ ahụ ha. Cheta ndụmọdụ mmekọrịta a dị mkpa nke enweghị ihe nnọchi anya, maka mmekọrịta dị n'etiti di na nwunye na -ahụ n'anya. Enweghị ngwaọrụ dijitalụ ma ọ bụ iji teknụzụ nwere ike iweta afọ ojuju na mmetụta ịhụnanya na mkpa nke ijikọ na onye gị na ya nwere ike.